Wanneer ben jij succesvol?

Neem eens rustig de tijd om over bovenstaande vraag na te denken voordat je verder leest. Ga zitten. Adem rustig in en uit. Voel je lichaam en vraag jezelf af: wanneer ben ik voor mezelf succesvol?

Wat kwam erop? Gedachtes over winst? Over jezelf bewijzen? Over resultaat? Helaas is die kans groot. We zijn in deze prestatiemaatschappij namelijk veel te veel gefocust op willen winnen. Hmm… dat is een gekke uitspraak voor een sportpsycholoog die mensen helpt presteren!

Waar het echt om gaat- je drijfveren

Tsja.. bij Mind for Success geloven we dat je alleen echt succesvol bent op het moment dat het je lukt om jouw definitie van succes neer te zetten zonder dat je daarbij bezig bent met wat de wereld- of je ongezonde kant- van je vraagt. De ‘waarom’ vraag: ‘waarom doe je wat je doet?’ kan confronterend zijn. Op zo een manier naar jezelf en je prestaties kijken vraagt moed, zelfreflectie, eerlijkheid en authenticiteit. Echt succesvol worden zal niet gaan zonder confrontatie, struggles en falen.

Een Mind for Success betekent niet alleen maar ‘on high’s’ leven. Het betekent inzicht hebben in de reden van jouw handelen. Het in staat zijn je struggels te kiezen en te omarmen met als resultaat je ‘high’ (lees: doelen) op een vitale manier kunnen ervaren. Het is daarbij belangrijk om te beseffen dat zelfs de grootste kampioen zijn eigen struggels kent. En dat op topniveau presteren niet per definitie geluk oplevert. Het ligt namelijk aan de drijfveren die ten grondslag liggen aan je prestaties.

Er zijn grofweg twee redenen om veel tijd en energie in je sport of art te steken:

1) omdat je het leuk vindt en 2) omdat je innerlijk niet anders kunt.

In het eerste geval gaat het om bevlogenheid voor je vak, om passie voor je sport. In het tweede geval gaat het om een vorm van verslaving. Op het eerste gezicht lijken deze twee vormen op elkaar; je traint hard, je gaat voor je doel, hebt een enorme portie persoonlijke inzet en bent genegen om voor je resultaat te lijden.

De onderliggende motivatie verschilt echter fundamenteel.

Wanneer je vanuit bevlogenheid en/of passie handelt ben je intrinsiek gemotiveerd. Je bent in staat om het proces te omarmen- sterker nog het trainen, het afzien, het harde werken zélf is belonend. Je kiest ervoor de struggle te doorlopen die nodig is om jouw doel te bereiken en vindt dit ook fijn. Het geeft voldoening. Natuurlijk heeft een topsporter soms geen zin om te trainen en is het proces niet altijd leuk maar ondanks dat wilt iemand die intrinsiek gemotiveerd is het wel. De drijfveren- de onderliggende motivatie- is ‘ik wil dit’ , ‘ik vind dit leuk’ en dat is gezond.

Op het moment dat je vanuit ‘verslaving’ of ‘je ongezonde kant’ handelt gaat het om een stemmetje in je hoofd die je blijft aansporen om alsmaar door te gaan- dit wordt geïntrojecteerde motivatieregulatie genoemd (van Beek e.a.,2012). In dit laatste geval zijn de hoge eisen van de omgeving als het ware verinnerlijkt in de vorm van een dwingende stem waarvan je dingen moet in plaats van dat je ze zelf wilt. Je bent niet in staat om deze dwingende stem het zwijgen op te leggen.

Gepassioneerde versus ‘verslaafd’

Gepassioneerde gezonde sporters en artiesten werken zo hard omdat ze graag willen leren en zichzelf willen ontwikkelen -dit wordt promotion focus genoemd. Ze worden gedreven door een positieve motivatie omdat hun vak belangrijk vinden en hierdoor groeien.

Terwijl sporters of artiesten die handelen vanuit de ‘verslaving’ kant vooral bezig zijn met niet falen en geen fouten willen maken -dit wordt prevention focus genoemd (van Beek e.a., 2014). Deze professionals worden gedreven door een negatie motivatie omdat ze de vervelende gevoelens die ze ervaren wanneer ze niet presteren- zoals nutteloosheid, rusteloosheid, schuldgevoel- willen vermijden.

De sporters en artiesten die vanuit een verslaving presteren putten hun energiereserves uit- wat een risicofactor is voor over trainen en/of burn-out terwijl handelen vanuit bevlogenheid/passie een beschermende factor is voor over trainen en/of burn-out.

Prakijkvoorbeeld- Michael Phelps

Een mooi voorbeeld van een voor de maatschappij succesvolle kampioen is Michael Phelps. Had hij een Mind for Success toen hij al deze gouden medailles won? Bekijk onderstaand filmpje en denk kritisch na.

Literatuur:

Beek, I., van, Hu, Q., Schaufeli, W.B., Taris. T., & Scheurs, B.H.(2012). For fun, love or money. What drives workaholic, engagement and burned-out employees at work? Applied psychology: An International Review, 61, 30-55.

Beek, I., van, Taris. T., Schaufeli, W.B., & Brenninkmeijer (2014). Heavy work investment: Its motivational make-up and outcomes. Journal of Managerial Psychology, 29, 46-62.

Schaufeli, W.B. (2019). Mentale energie en werk. Een persoonlijk balans. Triple i. Human Capital, 20-21.